Foto: Mino Andrade e Amparo Portabales – Texto: Ana Ponte
Blog
08/052016
08/052016
Devecendo por se mergullar nun mar de historias, o público ateiga o Modus Vivendi nun frío mércores de marzo.
Preséntasenos Marian Colina, unha inqueda moza de grandes ollos que actúa por vez primeira no Festival.
Comeza a borboriñar timidamente, pero logo descubrimos que detrás da súa
apariencia fráxil se agocha unha muller forte, curtida en mil batallas alí onde a levan as ondas
da vida dende ben nova, cando destemida botou a andar polo mundo adiante.
Cun discurso coidado e unha linguaxe cercana e sen artificios, trasládanos primeiramente ao
barco de Capitán Derek, enxeñeiro mecánico reconvertido en rudo chatarreiro submariño, que
lle confía a súa vida en cada inmersión. E danos unha lección de vida con metáforas de
navallas valentes que non dubidan en gabear pola cuberta do Okabango para recuperaren a
liberdade perdida. E medra a medida que avanza na súa actuación…E vólvese xigante ao
relatar as vivencias dun amigo dela, sobrevivinte nato onde os houber, cunha historia de
superación e valentía que nos demostra que mesmo inicios calamitosos son compensados con
finais esperanzadores. Á presenza gozosa de paradoxos no seu relato engade o poder
reflexivo, sabedora de que a historia nos está chegando aos ósos, e dota ao protagonista
dunha alma que non lle cabe no peito.
Sen tregua para o espectador enganchado ás historias de fascinación, carraxe e inxustiza que
Marian ven de compartir, entra en escena unha muller de recatado xesto espallando maxia coa
súa simple presenza: Cucha del Águila, unha das promotoras da narración oral no Perú.
Licenciada en delicadeza e máster en intuición, a súa bagaxe como contadora vai parella coa
humanidade que transmite, que te gana, cando de forma magnífica constrúe e relata a historia
de Luna, amante furtivo e enigmático. Transmítenos cruamente o que pasa cando nos
volvemos escravos dos propios desexos; como a razón se esvaece e consegue virarnos fráxiles
e vulnerables, submisos ante ilusións que nunca serán realidades, sen nos importar os límites,
sen nos decatar das consecuencias. Personaxe e narradora mestúranse para exploraren a débil
e susceptible psicoloxía do amante furtivo e incestuoso, que perdeu a cabeza e ascendeu na
noite para se converter no astro da memoria. A xestualidade, a súa voz cálida e movementos
case etéreos trasládannos á selva amazónica, onde ceo e terra conviven en prefecta harmonía.
Cucha engade ao seu relato unha fermosa e ensoñadora música, e, sen case descricións,
conxugando danza e oralidade, eslúese como contadora e pasa a ser unha creadora de soños,
unha facedora de vida.
Resignados, os espectadores volven á frialdade da noite, coa mente aínda nas historias de
dúas encantadoras de orellas, contadoras de xestas e tranmisoras de aconteceres.
Fotos- Mino Andrade- Amparo Portabales- Texto- Pilar Corral
28/042016
Martes 15 de marzo de 2016 – 21:00
O segundo piso do pub Atlántico está cheo de verbas e historias que foron impregnando as súas paredes dende hai anos. O público pide unha cervexa a unha Pili atarefada que se move tras a barra con rapidez. No aire o son dunha música que ninguén está a escoitar, xa que os saúdos, os sorrisos, a charla, invade a estancia.
Soledad Felloza (directora do Festival) senta no taburete “para contar” e a música desaparece, agora é tempo de palabras, de historias. Presenta a Caxoto sen dicir o seu nome e dí que xa creceu, que de contar para nenos e nenas, contará por primeira vez, no festival, para maiores.
Caxoto que cun sorriso ante o despiste de Soledad ao non dicir o seu nome, dalle pé para iniciar unha pequena historia sobre todos os nomes cos que o teñen bautizado ao longo da súa vida. E explica de onde lle ven, Caxoto, xa que el é da familia da Caxota por parte de nai e do Panfarrón por parte de pai. Mentres que os primeiros son rebuleiros, os segundos son tranquilos.
Nomear ao seu pai permítelle falar da súa afición pola apicultura e de aí a historia de Eviña, o boticario e o mel. O público sorrí ca picardía de Caxoto e con esa voz grave e armoniosa ca que conta. Remata cantando cunha pandeireta “calada” cun trozo de tea para que non sone nada máis que o pandeiro.
“Caxoto por parte de nai”
Entre un e outro contador Soledad Felloza sortea unha nova bolsa de Mistelánea que é recibida pola gañadora cun sorriso. Acto seguido presenta a Aldo Méndez.
Una abuela no pela papas, las va desnudando
Aldo séntase cómodamente no taburete e cun sorriso fala da súa infancia, de como era de pequeno, do moito que lle gustaban os libros. Descríbese “redondito como el óvulo (da súa nai) y tan retozón como el espermatozoide (do seu pai)”. Sorrí cando escoita o riso do público que está a desfrutar desta noite de contos.
Coqueto, seductor, fala de Meneses, o seu pobo natal, alá en Cuba. E conta con ese realismo máxico que xa o caracterizou na gala inaugural. As súas verbas crean este mundo no que o público se mergulla e se deixa levar polo seu saber facer. Aldo consigue que a súa historia chegue tanto aos espectadores e espectadoras, que hai ollos humidos ou chorando ante a delicadeza do que conta. Remata cunha nana ca que moita xente, ainda que non a escoitase nunca, síntese identificada e cun poema a Meneses, o seu pobo.
Namorados e namoradas destes dous contadores de voces que agariman, unha por grave e profunda, outra por xoguetona e coqueta, aplaudiron con emoción e cunha mirada de quen non quere saír desas cálidas augas de verbas.
Foto: Mino Andrade e Amparo Portabales – Texto: Ana Ponte
24/032016
Luns 14 de marzo de 2016 – 21:00
Despois de recolocar un foco para non cegar ás contadoras, éstas chegan algo tensas e expectantes. En A Senra Café todo está preparado, cadeiras e mesas orientadas cara unha pequena tarima a modo de escenario, ao fondo unha tea negra. Roberto, o dono, vai sementando saúdos e sorrisos tras da barra, pendente de que todo saia ben.
Xa preparadas, Ana Sofía Paiva e Ángeles Goás escriben algo nunha mesa alta do fondo e logo, mentres a xente vai rematando de entrar e pedindo as súas consumicións, sentan nun sofá amarelo que está ao lado da tarima.
A xente fala e rí esperando con paciencia a que a música de fondo deixe de soar. Sube ao escenario a directora do festival, Soledad Felloza, que presenta con agarimo á primeira contadora, Ángeles Goás. Da que dí que ten a voz do tempo, das historias que se contaron e medraron.
Cando queda soa no escenario, Ángeles comeza a contar paseniño, un tanto naif, cun sorriso inocente e xesto suave. As súas verbas son sobre os medos, sobre como nos desacougan e nos impiden facer cousas.
O medo é libre pero nós temos o poder de darlle a liberdade que queremos, non a que el queira.
Algunhas das cousas que conta son anécdotas cas que o público empatiza e sorrí cómprices lembrando algo que eles mesmos viviron… ou lles contaron.
Cando Ángeles Goás remata, o público aplaude con ganas e sorrisos. Cando ela baixa dalle paso a Soledad Felloza que fai entrega dunha das bolsas de Mistelánea que, como o ano pasado, sortea entre a asistencia a este día.
Despois de repartido o premio presenta a Ana Sofía Paiva que sube pertrechada cun precioso colar de flores encarnadas. Comeza cantando. Ana Sofía crea aos poucos, con paso suave, pero constante, atrapando ao público con sutileza, un público que permanece nun silencio completo para non perder detalle.
Deus é bom mas o diabo também não é mau.
Os seus xestos son sedutores e doces, as súas mans e o seu corpo amosan mulleres fortes, con caracter, mulleres que aparecen nas súas historias, historias crúas e fermosas. Remata facendo cantar ao respetable que xa está completamente atrapado por esta muller.
Para rematar as dúas contadoras suben ao escenario para ler o poema que escribiran antes de comezar, será Ángeles quen lle poña voz a un poema de José Régio, “Cántico Negro”.
24/032016
Domingo 13 de marzo de 2016 – 13:00
Foi no amplio espazo de A Nave de Vidán, saíndo cara Noia pola estrada vella, onde tomamos un vermú con dous contadores portugueses, Vitor Fernandes e Valter Peres, que se sentaron en altas cadeiras falando co resto de contadores e contadoras que estaban alí para velos.
Pouco a pouco algunha persoa entrou, soa ou acompañada, para disfrutar cunha copa de vermú na man e un conto nas orellas, a pesar de facer un día de Sol despois de tantos de choiva e ceos cubertos. Quedaron Vitor e Valter sós e foron intercalándose o un e o outro ao longo da sesión.
Valter comeza con un “eu não vín, eu ouvi” introducíndonos en contos clásicos como por exemplo a Tía Miseria que ía caracterizando e creando a través de corpo e voz.
Vitor sen embargo, destaca ca súa picardía e facendo xogar ao público con el e o seu imaxinario. Emocionando cun fado dunha historia triste de amor.
Ambos amosan as taboas que teñen percorrido ao longo da súa vida, captando ao público e meténdoo no peto con palabras, con xestos, con miradas cómplices. Unha velada na que os aplausos serían de poucas mans, pero resoaban co entusiasmo de quen se deixou engaiolar nunha mañá soleada de domingo, cunha copa de vermú con moito xeo.
Foto e texto: Ana Ponte
14/032016
Sábado 12 de marzo do 2016 – 21:00.
Os tres avisos soan ás 21:01. A luz de sala vaise apagando. Os móbiles indican onde hai xente ainda conectada ao inevitable internet. O aforo do Teatro Principal está case completo.
Será Soledad, como cada ano, a encargada de presentar esta gala e aos distintos contadores e contadores que deleitarán a un público entregado.
A narradora entra no escenario cando a luz do mesmo sube e o público pode ver a un pequeno nos seus brazos. Ela fala da necesidade de novas caracolas, de novos ouvidos para escoitar historias, novos raparigos e raparigas como Antonio, o rapaz curioso e tranquilo que ten nos brazos.
Comenta como pola mañá foi a primeira vez que no festival contouse en linguaxe de signos e oral, como as historias buscan outras vías para a comunicación, como as mans poden crear e expresarse.
Para toda aquela xente que non puido ir pola mañá ao Museo do Pobo Galego, presenta a Caxoto e Gema Santos (Galicia) que contan unha pequena historia signando e falando.
Vitor Fernandes (Trás-Os-Montes) cun chaleque e unha cadea de reloxo fai sorrir ao público co seu inxenio e os seus pícaros contos.
Raquel Queizás (Galicia) fala do polbo que adorna este ano o cartel de Atlántica e as aventuras nunha ola onde se preparaba. Logo comeza a contar unha historia tradicional cunha fermosa e loira moura.
“Non é conto que é verdade”
Valter Péres (Azores) fala de que as Azores son nove illas que se consideran relacionadas cas lendas de Atlántida, amosa o reloxo que Soledad Felloza lle fixo poñer polo seu costume de alongarse, e comeza a súa contada con un “Eu non vín, dixéronme”.
Soledad saca da man a Ángeles Goás (Galicia) e pide que a traten ben porque estase estreando na arte de contar. Ángeles entra nun tema común para moita parte do público, que comeza a sorrir e logo a rir cando fala da súa primeira comunión e os medos que tiña ante a Hostia consagrada e eses feitos que nos parecían pecados inconfesables a unha idade tan temprana como os sete anos.
Carolina Rueda (Colombia), ao parecer, non puido chegar á gala, así que se pon dela un audio para abrir boca, que chega a pouco, un audio onde fala dunha perversión sobre un carniceiro.
Ana Sofía Paiva (Lisboa) comeza cantando un fado que nos transporta a unha triste historia de amor, que non despertou risos, pero si a atención dun público que bruscamente foi sacado dun mundo que comezaba a vislumbrar, cando o conto acabou.
Aldo Méndez (Meneses, Cuba) comeza con un rotundo: “Las confesiones no me van” e dí que se considera un marxista pop. A partir de aquí crea un realismo máxico co seu primeiro amor aos 7 anos, Ana. As risas volven, pero cun algo triste pola crúa realidade que se ve na súa historia, a diferencia de clases.
Claudia Beatriz Carvalho Fonseca (Río de Janeiro) porta unha cadeira, senta nela, deixa un pano no chan e as gafas enriba e canta un conto. O público repite compracido o estribillo da canción: “Viola, fúria, amor, diñeiro não”
As luces da sala suben, as cabezas asoman polos palcos do teatro, cando unha voz comeza a cantar dende o pasillo central do patio de butacas. Cucha del Águila (Perú) camiña descalza, co pelo solto. Xa sobre o escenario, fala dun mundo de cinzas, un mundo primixenio que imaxinamos gris. Logo pide unha música de fondo que acompaña a súa narración no que fala das runamulas, unhas mulleres centauro que pertencen ás lendas da Amazonía.
“Ella se sabe amante, compañera, poeta de todos los senderos infinitos del amor”
Celso Fdez Sanmartín (Galicia) entra ca súa calma a que nos ten acostumad@s. O público percíbese coñecedor das mañas deste narrador, porque sorrín ante os seus silencios. Celso comeza preguntando se alguen vai para Lalín, que logo tiña que volver. O público rí co seu modo tan persoal de contar as cousas.
Por último, Quico Cadaval (Galicia) fala dos “serenos” que desapareceron no ´82 e conta algunhas das historias do último “sereno” de Ferrol, Suárez, de paso que fala das fórmulas que se usan na narración oral. Mais o seu último conto deixou un certo malestar nalgunhas persoas do público, mentres que outras, máis afeitas ao humor negro de Quico, amosan un pequeno e cómplice sorriso.
Todas as narradoras e narradores de Atlántica 2016
Foto: Mino Andrade e Amparo Portabales – Texto: Ana Ponte
<iframe width=”640″ height=”360″ src=”https://www.youtube.com/embed/CVPksqjPoTI” frameborder=”0″ allowfullscreen></iframe>
23/032015
Mércores 18 de marzo de 2015 – 21:30
Media hora antes do comezo do espectáculo, chegan os alborotadores narradores e narradoras desta III edición do Festival Atlántica. Son soamente sete persoas, mais só eles coa súa troula, crean ‘ambientazo’ no pub Dado-Dadá, local que acolle moitas das sesións deste ano.
Nas mesas agardan polos espectadores os programas de man do festival, convertidos en cornetes para flocos de millo, acorde coa temática cinematográfica desta velada: Hoxe vanse contar películas.
O público enche a sala e tras posar os contacontos para unha foto de familia, Soledad Felloza, directora do festival, sortea un pack de tés de ‘Mistelánea’ (o único patrocinador de ‘Atlántica’ este ano) entre as máis de corenta persoas reunidas esta noite.
A primeira en subir ó esceneario é Paula Carballeira, artífice desta ‘contada’ grupal. O xérmolo desta noite está nunha contada que a narradora fixo nun instituto de Santa Comba. As explicacións dun alumno tentándolle explicar unha película…
“É unha peli que… buahh! Ten un prota que é un tío que… buah! E logo hai un malo que… buahh! E todo o tempo non paran de… buahhh!”
… déronlle a idea a Carballeira de montar esta sesión na que cada contador debe narrar unha das súas películas favoritas.
O filme co que ela mesma inicia a ‘contada’ é “A carreta pantasma”, cine mudo de 1921, sueco para máis señas. A historia de tres borrachos celebrando a Noitevella nun cemiterio ó redor dunha botella de alcol deriva nun argumento propio do xénero fanstástico, que Carballeira conta levándoo á forma do tradicional conto de terror. A historia gusta ós espectadores que alternan o riso co silencio tenso.
José Campanari ocupa a banqueta dos narradores para comezar a contar a historia do éxito inglés do ano 2000, “Billy Elliot”. Nas súas propias verbas, como el ve as películas desordeadamente, vai contar a película desordeadamente. Rapidamente o público empatiza co narrador arxentino, que relata coa atribulación e sorpresa dun neno grande que caracterizan os seus espectáculos.
De tódolos xeitos, nesta ocasión Campanari, ademais da súa habitual tenrura, elixe contar a historia do neno que quere ser bailarín, dende un punto de vista irónico e mordaz. Un acerto, en vista das risas dos espectadores.
A terceira narradora da velada é Ana Carreira que elixe a película “Cleopatra” para a súa narración. Pero non o filme de Elisabeth Taylor como aclara, senón a película arxentina do director Eduardo Mignogna.
A lucense refire o argumento e boa parte dos asistentes recoñecen os detalles das peripecias protagonizadas por unha Norma Aleandro xovial e inocente. Cando a contacontos pregunta “Quen é o arxentino de pelo branco que non é Luppi?!”, o público responde a coro: “Alterio!!!”.
Carreira guía o seu relato coa constante da protagonista do filme, “Ahora tengo dos opciones: Hacer lo que quiero… y hacer lo que debo”, para finalmente descubrir outras opcións.
Cambio de narradora e cambio de ton. Charo Pita cóntalle ós espectadores a mítica película “A noite do cazador”, interpretada por un Robert Mitchum inesquecible no seu papel de predicador Harry Powell. Pita conta a historia con detalle e recréaa inténsamente. Semella que efectivamente esta sexa a súa película favorita.
Se no filme o seu director, Charles Laughton, marcaba un aire de fábula infantil cunha voz en off ó comezo, a narración de Pita toma precisamente ese camiño: Narra a historia dándolle forma de conto de terror infantil e mantén o suspense do seu relato como se o público nunca vira a película.
Chega o derradeiro narrador desta sesión e con el o gran momento da noite. Ese furacán chamado Avelino González opta por facer un resumo das películas que máis lle impactaron na súa infancia en Vigo. Ilustrando o seu relato cos temas musicais dos filmes que fai soar dende un teléfono móvil… ask ausiello Avelino canta, baila, abre a camisa, salta ata o publico, estampa un bico nos morros a unha espectadora, imita ó “Rocky” de Stallone ou voa polos ceos como ‘Supermán’.
Nun gran poupurri repasa e baila “Febre do Sábado Noite”: lembra que a súa nai soñaba co Paul Newman de “Dous homes e un destino”; rememora a Robert Reford en “Memorias de África” e no medio do seu frenesí, ergue o pé do acelerador para sentenciar con melancolía que “O bo que ten o cine é que os actores sempre están iguais”.
O público pásao en grande, tararean con el as bandas sonoras de varias películas dos anos 80…
O contacontos remata cun final surrealista no que mestura os personaxes de varias películas que segundo el deixaron a pantalla do cine ó que el acudía de neno… e toman as rúas do Vigo da súa infancia.
Final por todo o alto para unha velada divertida na que público, narradores e narradoras comparten non só a súa imaxinación senón moitas das súas lembranzas: A maxia do cine e da narración oral danse a man para conxurar unha vez máis ese pequeno miragre dunha sala chea de persoas concentrando a súa atención nun mar de historias.
Foto: Mino Andrade – Texto: Marcos Estebo
23/032015
Martes 17 de marzo de 2015 – 21:00
23/032015
23/032015
Luns 16 de marzo de 2015 – 21:00
